Wat is formatief handelen?

Formatief handelen richt zich op het didactisch begeleiden en ondersteunen van leerlingen in hun leerproces en heeft als doel om hen inhoudelijk en procesmatig zelfstandiger te maken. Het is erop gericht om continue feedback-processen in te richten. Feedback aan de leerling over waar ze staan ten opzichte van de leerdoelen en voor de docent om hun instructie aan te passen op basis van waar de leerlingen zich bevinden. Door regelmatig feedback te geven en te ontvangen worden de leerlingen aangemoedigd om eigenaar van het leerproces te worden. Op deze wijze wordt het leren een dynamisch en interactief proces.

Summatief toetsen aan het eind

Aan de andere kant van dat proces bevinden zich summatieve toetsen. Deze worden vaak gezien als een ‘sum-up’, dus aan het einde van het leerproces om leerlingen een cijfer te geven. Deze cijfers hebben dan een feedback-functie over hoe goed een leerling op de toets gepresteerd heeft, meestal op een schaal van 1 tot 10. Goed ingerichte formatieve en summatieve processen versterken elkaar, en dienen daardoor dus ook beide doordacht te worden ontworpen.

Om ervoor te zorgen dat leerlingen eerlijk beoordeeld worden, is het van belang om tijdens het inrichten van het onderwijsproces te werken vanuit het constructieve afstemmingsprincipe. Dat betekent dat je leerdoelen, didactiek en beoordeling op elkaar aansluiten. Doordat formatief handelen (didactiek) en toetsing (de beoordeling) beide onderdeel zijn van de driehoek van constructieve afstemming, dien je deze processen zorgvuldig uit te denken en op elkaar af te stemmen. Beide dienen in overeenstemming te zijn met de gewenste leerdoelen. Op die manier is er voldoende ruimte voor de ontwikkeling en het leren en er is een eerlijke kans om de zelfstandige prestatie van de leerling te demonstreren.

Dit blog is gepubliceerd door Toetsrevolutie. Lees meer...